Uncanny valley

De uncanny valley is een algemeen verontrustend gevoel dat mensen ervaren wanneer androïden (mensachtige robots) en audio/visuele simulaties in veel opzichten sterk op de mens lijken, maar niet helemaal overtuigend realistisch zijn.

Het fenomeen speelt een rol in een aantal ontwerpdomeinen, waaronder robotica, videogamekunst, trainingssimulatoren en 3-D animatie. Afhankelijk van de intentie kan een ontwerper de uncanny valley willen vermijden of juist uitbuiten om een bepaalde respons uit te lokken.

De uncanny valley wordt zo genoemd vanwege de manier waarop het comfortniveau van de kijker daalt naarmate een simulatie de waarheidsgetrouwheid nadert, maar niet bereikt. Simulaties waarin aspecten ontbreken die de werkelijkheid significant benaderen, hebben niet de neiging deze reactie op te roepen. Aan de andere kant brengen simulaties die de werkelijkheid zo goed nabootsen dat de kijker tevreden is het effect ook niet teweeg. Bijna-realisme en mengsels van realisme en surrealisme veroorzaken het vaakst het griezelige gevoel. Het effect wordt versterkt als de simulatie beweegt.

Een uitgezette grafiek van de reactie van kijkers op toenemend realisme illustreert de uncanny valley (Definitie gaat verder onder de grafiek):