De perifere drift illusie is een perceptie van beweging in een statisch beeld; de illusie wordt veroorzaakt door de interpretatie van de hersenen van patronen gezien buiten het focusgebied van het oog.
Zekere herhaalde patronen van zwart en wit en eenvoudige kleurenpatronen kunnen het illusoire effect opwekken. Typisch zien mensen de beweging bewegen van gebieden met een hoge luminantie naar gebieden met een lage luminantie van het patroon. Grotere beelden geven meestal een sterker effect en sommige kleurencombinaties en intensiteiten werken beter dan andere. Als men naar een vast punt in het beeld staart, verdwijnt de beweging in het gebied waarop men zich concentreert. Over de precieze werking van deze illusies wordt nog steeds gediscussieerd, en theorieën die het ene type illusie verklaren kunnen het andere type illusie niet verklaren.
Een van de bekendste illustraties van de perifere drift illusie is Kitaoka Akiyoshi's Rotating Snakes afbeelding, waarvan hieronder een bewerking is afgebeeld. Terwijl u deze tekst leest, ziet u waarschijnlijk de slangen hieronder roteren. Als u rechtstreeks naar één slang kijkt, lijkt deze stil te staan, terwijl de slangen in uw perifere gezichtsveld voortdurend in beweging lijken te zijn; als u dicht bij het beeld kijkt, maar er niet recht op, lijkt het op een nest van sluipende, zich roerende slangen. De uitpuilende tongen bewegen echter niet, zelfs niet in de illusie, nog een aanwijzing dat geen van de slangen werkelijk beweegt. (Definitie gaat verder onder de afbeelding.)
Perifere driften en andere soorten illusies worden vaak puur ter vermaak of als psychedelische kunst gepresenteerd. Optische illusies worden echter ook gebruikt om te bestuderen hoe het menselijk brein visuele gegevens interpreteert. Door te bestuderen hoe deze patronen waargenomen beweging creëren, kunnen we beter begrijpen hoe de hersenen beweging interpreteren. We kunnen ook kennis opdoen over hoe een beschadigd brein er niet in slaagt om de beweging van een individu te begeleiden wanneer ze problemen hebben met het waarnemen van beweging in hun omgeving.
Motion illusies kunnen worden gebruikt in virtual reality (VR) en augmented reality (AR) toepassingen om individuen met problemen met het volgen van beweging goed te begeleiden. Verschillende soorten optische illusies worden gebruikt voor een aantal effecten in VR en AR. De perifere drift illusie en andere bewegingsillusies kunnen er niet alleen voor zorgen dat kijkers beweging zien, maar ook dat ze zichzelf in beweging zien terwijl ze stil blijven staan.
Michael Abrash, de hoofdwetenschapper voor Facebook's Oculus, legt uit hoe optische illusies ervoor zorgen dat virtual reality werkt: