Mob mentality -- ook wel herd of hive mentality genoemd -- is de neiging die sommige mensen hebben om deel uit te maken van een grote groep, waarbij ze vaak hun individuele gevoelens verwaarlozen in het proces, en het gedrag en de acties van de mensen om hen heen overnemen. De term wordt gebruikt om te beschrijven hoe mensen blindelings de menigte volgen en verschillende omgangsvormen aannemen, trends volgen en koopwaar kopen op basis van hun cirkel van invloed. Het concept van de mentaliteit van de menigte werd voor het eerst geïntroduceerd door sociaal psychologen en groepsdenkpioniers Gabriel Tarde en Gustave Le Bon in de jaren 1800.
In een groepsdenkscenario wordt consensus vaak afgeleid door sociale druk of door werkstroomprocessen die geen ruimte bieden voor verandering. Groepsdenken, dat een negatieve connotatie heeft, kan worden vergeleken met samenwerking, een scenario waarin individuele groepsleden worden aangemoedigd om creatief te zijn, zich uit te spreken en vele opties af te wegen voordat ze tot een consensus komen.
Hoe groepsmentaliteit werkt
Gedeelte uitmaken van een groep kan ertoe leiden dat iemand zijn zelfbewustzijn verliest -- of deindividuatie ervaart. Wanneer mensen deindividueren, zullen ze minder geneigd zijn om normale sociale beperkingen te volgen en zullen ze eerder hun gevoel van een individuele identiteit verliezen. Dit kan leiden tot de vernietiging van iemands natuurlijke remmingen, waardoor ze een activiteit gaan uitvoeren die ze normaal nooit zouden doen; hun individuele waarden en principes zijn vervangen door die van de groep.
Daarnaast kan het deel uitmaken van een grote groep mensen het gevoel geven onzichtbaar te zijn en daardoor onoverwinnelijk. Met andere woorden, iemands angst voor repercussies is verminderd. Mensen geloven dat ze niet zullen worden ontdekt of verantwoordelijk gehouden voor hun daden zolang ze bestaan onder het schild van de groep.
Hoewel iedereen kwetsbaar is voor mob-mentaliteit, zijn er bepaalde situaties die het waarschijnlijker maken dat het zich voordoet. Zo zullen adolescenten met gedeelde antisociale neigingen en een gebrek aan familiebanden zich eerder aansluiten bij bendes, omdat zij op zoek zijn naar hun sociale identiteit. Ook is de kans groter dat er wordt geplunderd in schrijnende situaties waarin de middelen beperkt zijn, zoals in de nasleep van de orkaan Katrina.
Bende-mentaliteit kan moeilijk in stand te houden zijn, maar de invloed van groepsdruk en de angst voor afwijzing weerhoudt de meeste leden er vaak van zich uit te spreken en het niet eens te zijn met de activiteiten van de groep, waardoor de bende-mentaliteit kan blijven voortbestaan.
De problemen en nadelen van maffia-mentaliteit
Mobia-mentaliteit komt voort uit een natuurlijk verlangen om erbij te horen. Maar, zoals gezegd, dit tast vaak de persoonlijke besluitvaardigheid van een individu aan. Het wordt moeilijker om persoonlijke overtuigingen te evalueren en te verdedigen wanneer deze in contrast staan met wat anderen doen.
De veronachtzaming van persoonlijke meningen en de angst om het er niet mee eens te zijn, is een van de grootste problemen van de mentaliteit van de menigte. In een redelijke discussie worden afwijkende standpunten met respect bekeken en worden de redenen achter de conflicterende ideeën besproken. In een groepsmentaliteit worden afwijkende meningen echter vaak tot zwijgen gebracht, hetzij door spot, hetzij door de angst van het individu om zijn mening te uiten. Dit stopt onmiddellijk het individuele denken en onthult aan de andere groepsleden dat meningsverschillen niet welkom zijn. Deze groepsdruk leidt tot een consensusbeslissing die misschien niet ieders beste belang voor ogen heeft.
Een gebrek aan menselijk fatsoen kan ook worden aangetroffen in de groepsmentaliteit. Als individuen alleen zijn, is het onwaarschijnlijk dat ze openlijk racistische, beledigende, destructieve meningen of andere schadelijke trekjes vertonen of uiten. Echter, wanneer ze geïntroduceerd worden in een menigte mentaliteit, worden deze hatelijke eigenschappen meer algemeen. Zelfs als iets begint als een vreedzaam protest, kan het gemakkelijk uitlopen op een gewelddadige uitbarsting met plunderingen en moedwillige vernielingen, omdat individuen zich meer bezig gaan houden met het volgen van iedereen en niet langer bereid zijn hun eigen beslissingen te nemen.
Notabele voorbeelden van maffia-mentaliteit
Mobale mentaliteit ontstaat van nature. Het is te zien in het hoeden van grazende dieren en in groepen mensen.
Het principe wordt geïnduceerd en gemanipuleerd door adverteerders, politieke leiders, sociale beïnvloeders via sociale media en individuen om hun sociale invloed te vergroten en te beschermen. Financiële analisten zien de effecten van mob-mentaliteit wanneer massa's beleggers zich emotioneel en overhaast gedragen. Beleggers kunnen zich bijvoorbeeld haasten om een aandeel te kopen omdat iemand zegt dat het "hot" is.
De heksenprocessen van Salem -- tussen 1692 en 1693 -- zijn een van de grootste voorbeelden van maffia-mentaliteit. In het kleine koloniale stadje Massachusetts ontstond een hysterie nadat een groep jonge meisjes beweerde bezeten te zijn door de duivel, en verschillende plaatselijke vrouwen beschuldigde van hekserij. Andere dorpelingen namen de angst snel over, en de beschuldigingen van hekserij namen toe, wat resulteerde in de oneerlijke opsluiting en berechting van meer dan 200 mensen. Uiteindelijk werden 30 mensen schuldig bevonden aan hekserij, 19 mensen werden geëxecuteerd door ophanging en 7 mensen stierven in de gevangenis.
Een meer voorkomend voorbeeld van maffia-mentaliteit is te zien bij sportevenementen, waar de aanwezigen vaak de collectieve stemmingen en acties van de sportfans om hen heen overnemen. De omstandigheden op de wedstrijddag - zoals het weer en de beschikbaarheid van alcohol - kunnen de groepsmentaliteit verder versterken, waardoor het waarschijnlijker wordt dat de groep extreme activiteiten uitvoert, zoals het veld oprennen of grote uitbarstingen als de scheidsrechter een onwelgevallige beslissing neemt.
Geschiedenis van de groepsmentaliteit
Zoals eerder gezegd, werd de groepsmentaliteit voor het eerst geïdentificeerd door Gabriel Tarde en Gustave Le Bon in de jaren 1800. Het principe is sindsdien geanalyseerd in tal van gedragspsychologische studies.
Een studie uitgevoerd door Professor Jens Krause en Dr. John Dyer van de Universiteit van Leeds in Engeland ontdekte bijvoorbeeld dat proefpersonen die in het wilde weg door een kamer moesten lopen, instinctief degene gingen volgen die meer vertrouwen had.
In de studie werd proefpersonen verteld om hun eigen willekeurige pad door een grote hal te volgen. Een aparte, kleinere groep proefpersonen werd verteld een specifiek pad te lopen. Degenen die een willekeurig pad volgden, begonnen al snel de proefpersonen te kopiëren die een specifiek pad hadden gekregen. Krause en Dyer ontdekten dat er slechts 5% vol vertrouwen hoeft te lopen om de andere 95% van de wandelaars te beïnvloeden hen te volgen.
Hoe een groepsmentaliteit te voorkomen
Er zijn een paar eenvoudige manieren om te voorkomen dat je wordt meegesleept in een groepsmentaliteit. Ten eerste, neem de tijd om na te denken over reacties en acties voordat je ze maakt.
Ten tweede: doe altijd onderzoek voordat je een mening vormt en sta open voor nieuwe informatie die opduikt. Dit helpt mensen hun eigen gedachten en ideeën te vormen in plaats van die van hun leeftijdgenoten te kopiëren.
Ten derde: zoek troost in het uniek zijn en ontwikkel de moed om je te onderscheiden van de massa. Dit houdt ook in dat je je moet uitspreken tegen pestkoppen en anderen die schade berokkenen.