Fact checking is het proces van het proberen te verifiëren of te weerleggen van beweringen in toespraken, gedrukte media of online content. Deze praktijk is essentieel voor de integriteit op elk gebied waar beweringen worden gedaan, met inbegrip van de overheid, journalistiek en het bedrijfsleven.
Onjuiste beweringen kunnen een aantal verschillende vormen aannemen. Een verkoper kan bijvoorbeeld onjuiste beweringen doen over zijn eigen product of proberen het vertrouwen in een concurrerende technologie te ondermijnen door er angst, onzekerheid en twijfel (FUD) over te zaaien. De onjuiste informatie kan een overdrijving zijn van de voordelen die het eigen product van de verkoper biedt of ongegronde speculaties over risico's die aan het product van de concurrent zijn verbonden. Fact checking betekent in dit verband dat je ondersteuning of garanties zoekt voor beweringen voordat je een beslissing neemt.
In de context van human resources management (HRM) kan het zorgvuldig controleren van beweringen op cv's van sollicitanten helpen om ervoor te zorgen dat alleen gekwalificeerde mensen worden aangenomen. Dat kan op zijn beurt toekomstige problemen helpen voorkomen en de winstgevendheid van het bedrijf beschermen.
Misleidende informatie kan opzettelijk zijn of gewoon een kwestie van lakse feitencontrole of andere menselijke fouten. Iedereen die materiaal als feitelijk presenteert, moet ervoor zorgen dat het geen valse beweringen bevat. Doet u dat niet, dan kan dat de reputatie van een bedrijf schaden en in extremere gevallen leiden tot nalevingsproblemen en/of juridische stappen. Om ervoor te zorgen dat documenten en andere inhoud vrij zijn van verkeerde informatie, is het belangrijk om in de eerste plaats te voorkomen dat er ongefundeerde beweringen worden gedaan en om de beweringen die wel worden gedaan, te onderbouwen. Alvorens inhoud te verspreiden, dient een schrijver deze zorgvuldig door te lezen, om te proberen alle beweringen te identificeren die in twijfel kunnen worden getrokken en deze op de juiste manier te behandelen. Het is raadzaam om gevoelige of belangrijke inhoud te laten beoordelen door een gekwalificeerde tweede persoon. (Zie: vier ogen principe)
Disinformatie is een agressievere versie van misinformatie, die bedoeld is om te misleiden. Nep nieuwssites, bijvoorbeeld, worden gemaakt als distributiekanalen voor desinformatie die de agenda van de maker dient. Omdat desinformatie opzettelijk is, is het aan de ontvanger om het gepresenteerde materiaal te evalueren.