Een concentratieratio (CR) is een metriek die in de economie wordt gebruikt om de spreiding van bedrijven in een bepaalde bedrijfstak ten opzichte van de omvang van de markt uit te drukken. De termen concentratiegraad in de bedrijfstak en marktconcentratiegraad worden soms gebruikt.
De meest gebruikelijke toepassing van de concentratiegraad is na te gaan hoeveel van de markt wordt beheerst door de topbedrijven -- om bijvoorbeeld de concentratiegraad van vier bedrijven (CR4) of de concentratiegraad van acht bedrijven (CR8) te vinden.
De CR wordt uitgedrukt in procenten. Een zeer lage CRn, waarbij n een willekeurig aantal bedrijven vertegenwoordigt, drukt een marktomgeving uit die soms perfecte concurrentie wordt genoemd, waarin vraag en aanbod op natuurlijke wijze in evenwicht zijn.
Een omgeving waarin vijf of minder bedrijven 60 procent of meer van een markt controleren (CR5=60%) wordt beschouwd als een oligopolie. Een verhouding van 100 procent (CR1=100%) wijst op een totaal monopolie, waarin één enkel bedrijf de gehele markt beheerst. Een duopolie wordt gedefinieerd als een situatie waarin twee bedrijven een meerderheid van de markt controleren (CR2=>50%).
Markten met lage concentraties worden als concurrerend beschouwd. Sterk geconcentreerde markten, die het gevolg kunnen zijn van marktverstoring, worden als concurrentiebeperkend beschouwd en zijn over het algemeen niet gunstig voor de consument.