Basel II is een internationale bedrijfsstandaard die financiële instellingen verplicht voldoende kasreserves aan te houden om de risico's van hun activiteiten te dekken. De Bazelse akkoorden zijn een reeks aanbevelingen over bancaire wet- en regelgeving, uitgegeven door het Bazels Comité voor Bankentoezicht (BSBS). De naam van de akkoorden is afgeleid van Bazel, Zwitserland, waar het comité bijeenkomt dat de akkoorden opstelt.
Basel II is een verbetering ten opzichte van Bazel I, dat in de jaren tachtig van de vorige eeuw voor het eerst werd vastgesteld, doordat het complexere modellen biedt voor de berekening van het wettelijk vereiste kapitaal. In wezen schrijft het akkoord voor dat banken die meer risicovolle activa aanhouden, meer kapitaal in kas moeten hebben dan banken die veiligere portefeuilles aanhouden. Bazel II vereist ook dat bedrijven zowel de details van risicovolle beleggingen als risicobeheerpraktijken publiceren. De volledige titel van het akkoord is Basel II: The International Convergence of Capital Measurement and Capital Standards - A Revised Framework.
De drie essentiële eisen van Basel II zijn:
- Eist dat kapitaalallocaties door institutionele managers risicogevoeliger zijn.
- Kredietrisico's scheiden van operationele risico's en beide kwantificeren.
- Het beperken van de reikwijdte of mogelijkheid van regelgevingsarbitrage door te proberen het reële of economische risico precies af te stemmen op de beoordeling door de toezichthouder.
Basel II heeft geleid tot de ontwikkeling van een aantal strategieën om banken in staat te stellen risicovolle investeringen te doen, zoals de subprime hypotheekmarkt. Activa met een hoger risico worden verplaatst naar ongereguleerde onderdelen van holdings. Als alternatief kan het risico rechtstreeks aan investeerders worden overgedragen door middel van securitisatie, het proces waarbij een niet-liquide activum of groepen van activa worden genomen en omgezet in een effect dat op open markten kan worden verhandeld.