Bandwagon-effect

Het bandwagon-effect is een psychologisch verschijnsel waarbij mensen iets vooral doen omdat anderen het ook doen, vaak hun persoonlijke principes of onderliggende bewijzen negerend. Het is afgeleid van de term "hop on the bandwagon", waarbij mensen geïnteresseerd raken in of een activiteit of zaak volgen die onlangs aan populariteit heeft gewonnen, vaak om acceptatie door of erkenning van anderen te krijgen.

Het bandwagon effect wordt vaak gezien in de politiek, consumentengedrag en sport. Een persoon kan bijvoorbeeld op een politicus stemmen op basis van hoe de meerderheid stemt om deel uit te maken van de schijnbaar winnende partij. Het bandwagon effect kan de voorsprong van de politicus vergroten, voornamelijk gebaseerd op een informatie cascade van de populaire opinie ondanks mogelijke conflicten met persoonlijke overtuigingen of tegenstrijdige informatie.

De neiging om trends en rages te volgen ontstaat omdat mensen informatie van anderen krijgen en zich willen conformeren. Naast het bandwagon-effect kan de praktijk van het gedachteloos volgen van anderen leiden tot andere psychologische verschijnselen zoals groupthink en kuddegedrag. Deze sociale gedragingen kunnen kritisch denken belemmeren, objectiviteit in de weg staan en cognitieve vooringenomenheid bevorderen.