Ada Lovelace (Augusta Ada King)

Augusta Ada King, gravin van Lovelace, was een Engelse wiskundige aan wie wordt toegeschreven dat zij de eerste computerprogrammeur was. Ze staat bekend om het schrijven van het eerste algoritme voor een machine, de uitvinding van de subroutine en het erkennen van het belang van looping. Gravin Lovelace leefde van 1815 tot 1852. 

Ada, wier voornaam Augusta Ada Byron was, was de dochter van de dichter Lord Byron en Annabella Milbanke Byron, een volleerd wiskundige. Ada werd opgeleid in muziek en wiskunde door een opeenvolging van docenten, waaronder Mary Somerville, een bekende wiskundige en wetenschapper in het Victoriaanse tijdperk. Naast het publiceren van haar eigen papers, stond Somerville bekend om het vertalen van Mécanique Céleste van Pierre-Simon Laplace en het toevoegen van haar eigen aantekeningen om de door de auteur gebruikte wiskunde uit te leggen.

In 1833 stelde Somerville Ada Byron voor aan Charles Babbage, die een werkend model demonstreerde van een door stoom aangedreven rekenmachine die hij een Difference Engine noemde. Volgens hedendaagse verslagen was Ada zeer geïnteresseerd in de Difference Engine, die ontworpen was om tabellen te berekenen en af te drukken, maar was ze vooral gefascineerd door Babbage's plannen voor een Analytic Engine, een meer ingewikkelde machine die gedeeltelijk geïnspireerd was op de mechanismen van het Jacquard-weefgetouw. Babbage was niet alleen onder de indruk van Ada's wiskundige kennis en begrip van hoe beide machines zouden werken, maar ook van haar vermogen om haar gedachten onder woorden te brengen.

Ada trouwde met William King-Noel, 1e graaf van Lovelace, en bleef contact houden met Charles Babbage. Na de geboorte van haar derde kind, richtte ze haar aandacht weer op wiskunde. Tegen die tijd had Babbage geld gekregen van de Britse regering om een model op ware grootte van zijn Difference Engine te bouwen. De Britse marine was geïnteresseerd om Babbage's machine te gebruiken om de nauwkeurigheid van hun navigatietabellen te verzekeren, maar de bouw van de machine op kamergrootte bleek mechanisch moeilijk en na tien jaar werd de financiering stopgezet. De Difference Engine werd nooit voltooid en Babbage richtte zijn aandacht weer op zijn plannen voor een Analytic Engine.

Om belangstelling te wekken voor de financiering van de Analytic Engine, gaf Babbage Luigi Federico Menabrea toestemming om een artikel over de Analytic Engine te schrijven. Het artikel werd in het Frans gepubliceerd en Ada Lovelace bood aan het te vertalen van het Frans naar het Engels. Net zoals Mary Somerville haar eigen aantekeningen toevoegde aan de vertaling van Mécanique Céleste, voegde Ada Lovelace haar eigen aantekeningen toe aan de vertaling van Menabrea's verhandeling. Tegen de tijd dat Ada klaar was, waren haar aantekeningen drie keer zo lang als het oorspronkelijke document.

Ada begreep hoe de ponskaarten die een Jacquard-weefgetouw gebruikte om patronen te creëren, konden worden gebruikt om abstracte ideeën weer te geven. Dit begrip stelde haar in staat zich voor te stellen hoe de Analytische Machine kon worden gebruikt op manieren waar Babbage nog niet aan had gedacht. In haar aantekeningen beschreef Ada bijvoorbeeld een methode waarmee de Analytische Machine kon worden gebruikt om Bernoulli getallen te berekenen. Haar algoritme voor het berekenen van Bernoulli getallen wordt beschouwd als het eerste computerprogramma. Ada Lovelace's vertaling van Menabrea's paper, waarin haar aantekeningen waren opgenomen, werd in 1843 gepubliceerd onder de naam AAL.

Ada, de programmeertaal die is gecreëerd door het Amerikaanse ministerie van Defensie, is vernoemd naar de gravin Lovelace. Sinds 2009 worden haar bijdragen aan wetenschap en techniek elk jaar op de middelste dinsdag van oktober erkend.